Thơ Huy Cận trước và sau cách mạng tháng 8 có những thay đổi rõ rệt. Tuy nhiên, ông luôn giữ vững sự hàm súc, giàu chất triết lí trong từng câu thơ của mình. Là đại diện xuất sắc của phong trào thơ mới, hãy cùng trang web văn học khám phá những tác phẩm của Huy Cận ngay sau đây.
Tổng hợp các tác phẩm của Huy Cận
Các tác phẩm tiêu biểu của Huy Cận rất đa dạng, trong đó bao gồm thơ, tự truyện và những bài viết tiểu luận phê bình văn học.
Thơ Huy Cận trước cách mạng tháng 8
Thơ của tác giả Huy Cận chia thành 2 giai đoạn chính gồm: Trước cách mạng tháng 8 và sau cách mạng tháng 8. Trong đó, ở giai đoạn trước cách mạng nhà thơ đã ra mắt 2 tập thơ gồm:
Gồm các bài thơ sau:
- Trình bày
- Thân thể
- Buồn
- Buồn đêm mưa
- Trông lên
- Xuân
- Cầu khẩn
- Tình tự
- Đi giữa đường thơm
- Hối hận
- Vỗ về
- Chiều xưa
- Đẹp xưa
- Học sinh
- Tựu trường (I)
- Tiễn đưa
- Em về nhà
- Tràng giang
- Thuyền đi
- Vạn lý tình
- Gánh xiếc
- Dấu chân trên đường
- Thu
- Hoạ điệu
- Nhớ hờ
- Hồn xa
- Trò chuyện
- Giấc ngủ chiều
- Ngủ chung
- Song song
- Cách xa
- Tình mất
- Chết
- Nhạc sầu
- Ngậm ngùi
- Ê chề
- Xuân ý
- Bình yên
- Lời dịu
- Khung tình
- Điệu buồn
- Quanh quẩn
- Chiều xuân
- Mưa
- Thu rừng
- Áo trắng
- Bi ca
- Tâm sự
- Hồn xuân
- Mai sau
Gồm các bài thơ sau:
- Áo xuân
- Cảm thông
- Cây lúa
- Chiêm bao (I)
- Có tình yêu nào mà không đau
- Gió một hướng…
- Gối tay
- Hoa đăng
- Hoa về
- Hỏi mặt trời
- Hỡi em yêu, hỡi em thương
- Hương dậy đất
- Lên đàng
- Lửa quanh đời
- Mộng sắc duyên
- Muộn màng
- Nằm nghe người thở
- Nằm trong tiếng nói…
- Nắng đào
- Sơ khai
- Thần thánh chết rồi
- Tin vui
- Tình đau một thuở
- Trời xanh
- Trời, biển, hoa, hương
- Vĩnh viễn
Thơ của Huy Cận sau cách mạng tháng 8
Gồm các bài thơ sau:
- Anh tài Lạc
- Năm người con gái anh hùng Cẩm Phả
- Bác phở Cầu
- Trước vịnh Hạ Long, một chiều
- Mưa thu trên công trường than
- Những cái chết
- Người nữ thanh niên thợ mỏ
- Chiến sĩ cuốc than
- Chuyện anh Phòng đấu tranh
- Đổi thịt thay da
- Còn thân, phải đổi đời
- Thăm bạn công nhân Hoa kiều
- Vệt lá trên than
- Thu về trên Đèo Nai
- Đoàn thuyền đánh cá
- Trời mỗi ngày lại sáng 1958
Gồm các bài thơ sau:
- Giữa lòng thế kỷ
- Xuân hành
- Suối
- Nằm trong tiếng nói…
- Ca dao kháng chiến: Giữ bí mật
- Ca dao kháng chiến: Cướp súng giặc giết giặc
- Ca dao kháng chiến: Không dùng hàng địch
- Ca dao kháng chiến: Không bán hàng cho địch
- Ca dao kháng chiến: Tự động tiếp tế
- Ca dao kháng chiến: Tăng gia sản xuất
- Ba bài thơ xuân: Hoa lay bóng sáng…
- Ba bài thơ xuân: Đồng quê bát ngát…
- Ba bài thơ xuân: Quanh nơi làm việc
- Mấy vần thơ lẻ (1)
- Mấy vần thơ lẻ (2)
- Mấy vần thơ lẻ (3)
- Mưa mười năm sau
- Bắt cô trói cột
- Tòng quân
- Gặt lúa đêm trăng
- Ai về Mai Lĩnh, Chúc Sơn
- Tặng đồng chí trở về Bình – Trị – Thiên
- Em tiếc
- Tiếng dân tộc
- Chín
- Trời mỗi ngày lại sáng
- Em bé và mặt trăng
- Em bé Thừa Thiên
- Anh Đáp tự thiêu
- Gửi anh lính miền Nam
- Đêm xuân này…
- Buổi sáng hôm nay
- Chiều thu quê hương
- Các anh không bao giờ vắng mặt
- Tặng đồng chí Nguyễn Tấn Anh
- Được tin con tập đi
- Lúa lổ
- Thơ mừng được mùa lúa
- Biển rộng sông dài 1958
Gồm các bài thơ sau:
- Biển rộng sông dài hay là bay qua Xi-bê-ri
- Chiêm bao tại Kazan
- Tám lăm, lòng mẹ như hoa
- Đồng chí mù ở Ki-ép
- Một ngày cuối năm
- Trên đường đến quê hương Mao chủ tịch
- Chiếc gương thống nhất
- Thăm Vạn Lý Trường Thành
- Đến Tây Hồ nhớ Bạch Cư Dị
- Nhớ em bé Trung Quốc
- Tạm biệt
- Hội hoa
Gồm các bài thơ sau:
- Ba lần về thăm Bát Tràng
- Bài ca Bắc Hưng Hải
- Giao ước
- Chị tổ trưởng mới
- Sập lò Cái Đá
- Tiếng sáo anh Điều mù
- Thức giấc ở Hồng Gai
- Mỏ than
- Chị ngồi khâu lưới
- Mưa xuân trên biển
- Một đêm thức trong mưa bão
- Quê muối, quê than
- Nửa mùa xuân
- Phú Lợi
- Chặt tay lũ quỷ
- Nghe đài nhắn tin vào Nam
- Chiêm bao (II)
- Con chú trong Nam nóng lòng nhìn mặt bố2
- Gặp đồng chí tập đoàn đánh cá miền Nam
- Hai hình người gỗ
- Gặp một chị điên
- Bóng trên phổi con2
- Cháu bé tập ru
- Mấy vần thơ xuân: Sang xuân
- Mấy vần thơ xuân: Chiều xuân bên đường
- Mấy vần thơ xuân: Hoa giữa nắng
- Xuân về trong bệnh viện
- Trưa
- Hoa sấu, bầy ong
- Mấy vần tứ tuyệt: Chiều xanh trứng sáo…
- Mấy vần tứ tuyệt: Chợp mắt chiêm bao
- Mấy vần tứ tuyệt: Anh thương em…
- Anh viết bài thơ…
- Về thăm chùa Keo
- Anh ngã xuống trời vừa hửng sáng
- Tặng Đảng
- Mười hai năm, em lớn lên2
- Chuyện một cây đa
- Trăng xuân
- Xin nhớ, đừng quên!
- Thành phố mới Stalinstat
- Thơ tặng Béc-tôn Bờ-re-sơ
- Xem tranh Tề Bạch Thạch
- Tặng Na-dim Hích-met
- Chao Quy-ba, chào Ghi-len
- Đất đẻ thêm con cho mặt trời
- Ga đầu vu trụ: Mạc Tư Khoa
- Trăng sao cũng hoá xứ người
- Quê quán lòng ta
- Lại thấy thần tiên đất nở hoa
- Bài thơ cuộc đời 1963
- Hai bàn tay em 1967
Gồm các bài thơ sau:
- Hai bàn tay em
- Mỗi sáng mai về
- Tuần lễ của con
- Chiếc áo cũ của bé
- Hè về…
- Buổi trưa hè
- Gió
- Chong chóng
- Con chim chiền chiện
- Tựu trường (II)
- Chị và em
- Trái cam, trái đất
- Cây chuối
- Thơ đố
- Con tôm
- Con cóc
- Con sóc
- Cá
- Điện về hợp tác xã
- Thương trâu
- Thi nghé
- Trong hội mùa xuân
- Chờ con ra đời
- Mẹ con
- Em bé và mặt trăng
- Con chú trong Nam nóng lòng nhìn mặt bố
- Được tin con tập đi
- Bóng trên phổi con
- Mỗi chiều tới đón con về…
- Quạt cho con ngủ
- Hôm nay con vào đội…
- Thầy giáo đi tòng quân
- Nhớ em bé Trung Quốc
- Vừ A Dính
- Em tiếc
- Hai em bé miền Nam bẻ gãy một trận càn của địch
- Mười hai năm, em lớn lên
- Em bé Thừa Thiên
- Em bé Quảng Bình
- Phù Đổng Thiên Vương
- Phù Đổng Thiên Vương 1968
- Những năm sáu mươi 1968
- Cô gái Mèo 1972
- Chiến trường gần đến chiến trường xa 1973
- Họp mặt thiếu niên anh hùng 1973
- Những người mẹ, những người vợ 1974
- Ngày hằng sống ngày hằng thơ 1975
- Sơn tinh, thủy tinh 1976
- Ngôi nhà giữa nắng 1978
- Hạt lại gieo 1984
Gồm các bài thơ sau:
- Một nét Vĩnh Linh
- Phố nhỏ ngày tòng quân
- Mỗi khi qua phà Ghép
- Chùm tứ tuyệt
- Mẹ con con mèo
- Sang sông đêm thu
- Thuyền
- Những ngày con sơ tán
- Chiều thứ bảy
- Về thăm quê nhà
- Gửi quê hương Hương Sơn
- Đường Hoàng Liên Sơn
- Biển
- Điệu múa Kà Tu
- Tàu bay đêm
- Mang nặng đẻ đau
- O Trà, em gái tôi
- Chú tôi
- Gió lạnh chiều đông
- Được tin thầy học đầu tiên chết
- Bà ơi ngày hạ…
- Phố Đông Ba của tôi ngày bé
- Nhớ buổi đầu tiên…
- Thăm mùa Huế đẹp
- Huế vấn vương
- Phố Hàng Gai ngắn bên Hồ Kiếm
- Dặn con
- Ánh sáng non
- Cu làm xấu
- Bố đứng nhìn biển cả
- Dòng thơ gối vụ
- Thơ nữa, thơ về…
- Hỏi hoa hoàng lan
- Áo xuân
- Sáo
- Chép bài thơ cũ
- Trời xanh
- Chiêm bao (I)
- Vào bệnh viện
- Em đến khi anh…
- Thư gửi con gái Xuân Bích
- Thư gửi con gái Lệ Duyên
- Nằm bệnh viện, nhớ con út Thu Anh
- Hỡi em – yên – lặng…
- Hoài niệm xa xưa
- Chiếc hôn
- Hạt lại gieo
- Nhấp nháy trời xa
- Bên biển
- Trái Đất còn quay
- Có những ban mai
- Đêm cuối năm đọc sách
- Ta viết bài thơ gọi biển về
- Say mùa hè
- Con chim hoạ mi
- Nhạc ơi!
- Có bài ca…
- Angkor
- Viết đêm 30 tháng tư 1974
- Giọng em
- Một sáng mai xuân…
- Tương tư ngàn trạm
- Chiếc đồng hồ nơi tay
- Mơ cho đã…
- Buổi sáng đời ta
- Nỗi đau thương
- Lại nhớ em
- Tin xuân
- Tiếng biển về khuya
- Chiều xuân bên sông Mê Kông
- Cành bàng xương mảnh
- Một sáng mưa xuân
- Ta nằm lưng núi
- Dưa An Tiêm
- Dạo trên bờ biển
- Bãi biển cuối hè
- Dậy sớm
- Áo thời gian
- Mưa đêm rừng cọ
- Lượng vui
- Tuyển tập Huy Cận tập I 1986
- Chim làm ra gió 1991
- Tào Phùng 1993
- Thơ tình Huy Cận 1994
- Nước triều Đông (Mareés de la Mer Orientale) 1994
- Tuyển tập Huy Cận II (1995
- Thông điệp từ vừng sao và từ mặt đất (Messages stélaires et Terrestres) 1996
- Lời tâm nguyện cùng hai thế kỷ 1997
- Ta về với biển 1997
- Lửa hồng muối mặn 2001
Thơ Huy Cận
Truyện
- Hồi ký song đôi 1997
Phê bình văn học
- Suy nghĩ về nghệ thuật 1980 – 1982
- Một cuộc cách mạng trong thi ca 1993
- Suy nghĩ về bản sắc dân tộc 1994
Những bài thơ Huy Cận trước cách mạng tháng 8 hay nhất
Những bài thơ của Huy Cận trước các mạng tháng 8 chất chứa những nỗi buồn hiu quạnh về cuộc đời, kiếp người, quê hương đất nước. Huy Cận dường như đang tìm đến thơ ca và thiên nhiên để có niềm vui, sự sống nhưng vẫn chưa thoát khỏi bế tắc.
Một số bài thơ của Huy Cận trước cách mạng mà bạn không thể bỏ qua gồm:
1/ Tràng giang
Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,Con thuyền xuôi mái nước song song.Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả;Củi một cành khô lạc mấy dòng.
Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu,Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều.Nắng xuống, trời lên sâu chót vót;Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.
Bèo giạt về đâu, hàng nối hàng;Mênh mông không một chuyến đò ngang.Không cầu gợi chút niềm thân mật,Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng.
Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa.Lòng quê dợn dợn vời con nước,Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.
2/ Thuyền đi
Trăng lên trong lúc đang chiều,Gió về trong lúc ngọn triều mới lên.Thuyền đi, sông nước ưu phiền;Buồm treo ráng đỏ giong miền viễn khơi.
Sang đêm thuyền đã xa vời;Người ra cửa biển, nghe hơi lạnh buồn.Canh khuya tạnh vắng bên cồn,Trăng phơi đầu bãi, nước dồn mênh mang.
Thuyền người đi một tuần trăng,Sầu ta theo nước, tràng giang lững lờ.Tiễn đưa dôi nuối đợi chờ –Trông nhau bữa ấy, bây giờ nhớ nhau.
Dấu chân trên đường
3/ Dấu chân trên đường
Ai biết đường kia dậm mấy lần?Gió vừa thổi lạc dấu muôn chân.Làm sao góp lại nâng xem thửNhững bước vu vơ xa lại gần.
Thôi đã tan rồi vạn gót hươngCủa người đẹp tới tự trăm phương.Tan rồi những bước không hò hẹnĐã bước trùng nhau một ngả đường.
Cây mở cành xanh, nghiêng lá phơi;Bụi gieo trên lá, dội nên lờiBâng khuâng kể lại bao câu chuyệnCủa những bàn chân rỗ dấu đời.
Đã vậy bao lần rồi thế nhỉ?Và sau này nữa, dấu chân aiSẽ ghi rồi xoá trên đường bạcMỗi lúc trời đau gió thở dài.
4/ Hồn xa
Thuở xưa, Chức Nữ buồn sông Ngân,Có kẻ ngồi thương ở dưới trần;Chạnh nỗi tương tư khôn giãi tỏ,Muôn sao bàng bạc sầu không gian.
Từ buổi tiên đi, sầu cũng nhỏ,Nhân gian thôi nhớ chuyện trên trời;Đại bàng vỗ cánh muôn năm trước,Ai biết trời xưa rộng mấy khơi!
Bích Câu đâu nửa bóng chàng Uyên?Sông núi thô sơ bặt tiếng huyền.Có lẽ hồn ta không đẹp nữa,Nét thần thôi hoạ bức thiên duyên.
Giấc mộng Minh Hoàng không trở lại,Trăng ôi! ai chép nhại Nghê thường?Cõi đời cúi mặt quên xa biếc,Đi hết thời gian, không nhớ thương.
5/ Mưa
Mưa giong buồn sợi xuống lơi lơi,Lạnh của không gian thấm xuống người.Rơi rớt về đây muôn hướng gió;Lòng sầu vạn dặm gió mưa phơi.
Hiu hắt đày tôi giữa xứ hờ.Ý buồn tự kể mộng bâng quơ.Tương tư thấp thoáng sau khe cửa,Tuy chẳng mong ai cũng đợi chờ.
Tôi luồn tay nhỏ hứng không gian,Với gió xa xôi lạnh lẽo ngàn.Tôi để cho hồn theo với lá,Xiêu xiêu cúi nhẹ trút buồn tràn.
Buồn hão nhưng lòng chẳng biết nguôi.Buồn mưa không định, chỉ ngùi ngùi,Lòng êm như chiếc thuyền trên bếnNghe rét thu về hạ bớt mui…
6/ Áo xuân
Sớm nay khoác áo màu vô địnhRa gặp mùa xuân đến giữa đàngLá biếc đưa thoi xuyên vĩnh viễnGió là sợi thắm của thời gian.
Ta vận tấm xuân đi hớn hởTâm tư ngào ngạt hiến dâng đờiThân cũng hát lừng cao nhịp lửaHoa thiên thu hẹn nở cùng môi.
Lòng chim gieo sáng vệt vân saTrên bước đường xuân trở lại nhà.Mở sách chép rằng: Vui một sángNghìn năm còn mãi tấm lòng ta.
7/ Hoa đăng
Khi ta đến các người đà đến cảCó Thiên nhiên, suối chị với rừng anhCỏ vạn đại đã quen chiều óng ảLiễu thiên thu từng thuộc lối buông mành.
Chim siêng hót đã mấy đời ngọt giọngBướm chăm bay nhẹ cánh thuở lâu rồiĐất duyên dáng những vú đồi mơ mộngTrời xanh sao dưới nước ngọc tuôn trôi.
Chắc vui lắm nên về đông đủ vậyánh muôn sao vương mỏng sợi tơ chăngTa đang ngủ trong luân hồi tỉnh dậyThấy trần gian là một hội hoa đăng.
Hoa nhảy múa nối vòng quanh tháng biếcCa ngợi bốn mùa công chúa nguy ngaVà tất cả đã rạng màu yến tiệcĐủ cả rồi, duy thiếu một mình ta.
Ta hớn hở khoan thai vào nhập cuộc,Góp vui chung với nhịp máu lòng sayTa đi tới trong đời hơi chậm bướcGặp Thiên nhiên như gặp bạn lâu ngày.
Ta ngây ngất thắp cao hồn đuốc rạngCuộc vui chung cùng góp ánh muôn saoVà tự lúc hồn ta qua cửa sáng,Hội hoa đăng bừng nhạc thắm xôn xao.
8/ Hỏi mặt trời
Mặt trời! Ta nhìn ngươi ngây ngấtVà bóng thân ta nằm xuống đất– Bóng ta một nửa đêm nguyên thuỷMặt trời! Tư tưởng ta nhìn ngươiVà bóng hồn ta nằm xuống đời
Gió thổi dọc ngàyTrái rụng hoa bayDọc đời, gió thổi thân tàn rụngMùa chết vui sao giữa hội này
Nằm nghe gió thổi ngoài vô tậnMà niết trăm hoa đã sẵn sàngMà biết trăm hồn không oán hậnNghe tin gió gọi đón mùa sang
Dọc đời gió thổiThịt tàn xương cốtDọc ngày gió thổiHoa tàn trái thốiHột cát trăng sao lại nở cười
9/ Hương dậy đất
Chim hót vòm xanh, hương dậy đất,Hôm nay vũ trụ mở huy hoàngĐi ra hoa bướm không tin trước,– Sực nhớ đêm rồi đã ngủ lang.
10/ Trời xanh
Em ơi! Trời xanhNhư là tuổi nhỏĐôi cây giao cànhBên đường, vui sao!
Giờ đây trưa rồiChim đà nghỉ hátLá đà nghỉ quạtMành hoa bồi hồi
Đời nằm rất êmMây thưa buông rèmThời gian rất nhẹQua mành tóc em.
Mây hiu hiu bóngMi tơ dệt mộngEm là trời xanhNhìn qua cửa động.
Trưa nay trong nhàGhế bàn yên ngủRiêng hai lòng taNằm trong vũ trụ
Chùm thơ của Huy Cận sau cách mạng tháng 8 xuất sắc
Khác với những tác phẩm của Huy Cận trước 1945, phong cách thơ Huy Cận sau này mang đậm tính cách mạng và chính trị.
1/ Đoàn thuyền đánh cá
Mặt trời xuống biển như hòn lửa,Sóng đã cài then, đêm sập cửa.Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,Cá thu biển Đông như đoàn thoiĐêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Thuyền ta lái gió với buồm trăngLướt giữa mây cao với biển bằng,Ra đậu dặm xa dò bụng biển,Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Cá nhụ cá chim cùng cá đé,Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
Ta hát bài ca gọi cá vào,Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.Biển cho ta cá như lòng mẹNuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sángTa kéo xoăn tay chùm cá nặng.Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu hát căng buồm với gió khơi,Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.Mặt trời đội biển nhô màu mới,Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
2/ Các vị La Hán chùa Tây Phương
Các vị La Hán chùa Tây PhươngTôi đến thăm về lòng vấn vương.Há chẳng phải đây là xứ Phật,Mà sao ai nấy mặt đau thương?
Đây vị xương trần chân với tayCó chi thiêu đốt tấm thân gầyTrầm ngâm đau khổ sâu vòm mắtTự bấy ngồi y cho đến nay.
Có vị mắt giương, mày nhíu xệchTrán như nổi sóng biển luân hồiMôi cong chua chát, tâm hồn héoGân vặn bàn tay mạch máu sôi.
Có vị chân tay co xếp lạiTròn xoe tựa thể chiếc thai nonNhưng đôi tai rộng dài ngang gốiCả cuộc đời nghe đủ chuyện buồn…
Các vị ngồi đây trong lặng yênMà nghe giông bão nổ trăm miềnNhư từ vực thẳm đời nhân loạiBóng tối đùn ra trận gió đen.
Mỗi người một vẻ, mặt con ngườiCuồn cuộn đau thương cháy dưới trờiCuộc họp lạ lùng trăm vật vãTượng không khóc cũng đổ mồ hôi.
Mặt cúi, mặt nghiêng, mặt ngoảnh sauQuay theo tám hướng hỏi trời sâuMột câu hỏi lớn. Không lời đápCho đến bây giờ mặt vẫn chau.
Có thực trên đường tu đến PhậtTrần gian tìm cởi áo trầm luânBấy nhiêu quằn quại run lần chótCác vị đau theo lòng chúng nhân?
Nào đâu, bác thợ cả xưa đâu?Sống lại cho tôi hỏi một câu:Bác tạc bấy nhiêu hình khổ hạnhThật chăng chuyện Phật kể cho nhau?
Hay bấy nhiêu hồn trong gió bãoBấy nhiêu tâm sự, bấy nhiêu đờiLà cha ông đó bằng xương máuĐã khổ, không yên cả đứng ngồi.
Cha ông năm tháng đè lưng nặngNhững bạn đương thời của Nguyễn DuNung nấu tâm can, vò võ tránĐau đời có cứu được đời đâu.
Đứt ruột cha ông trong cái thuởCuộc sống giậm chân hoài một chỗBao nhiêu hi vọng thúc bên sườnHéo tựa mầm non thiếu ánh dương.
Hoàng hôn thế kỷ phủ bao laSờ soạng cha ông tìm lối raCó phải thế mà trên mặt tượngNửa như khói ám, nửa sương tà.
Các vị La Hán chùa Tây Phương!Hôm nay xã hội đã lên đườngTôi nhìn mặt tượng dường tươi lạiXua bóng hoàng hôn, tản khói sương.
Cha ông yêu mến thời xưa cũTrần trụi đau thương bỗng hoá gần!Những bước mất đi trong thớ gỗVề đây, tươi vạn dặm đường xuân.
Con chim chiền chiện
3/ Con chim chiền chiện
Con chim chiền chiệnBay vút, vút caoLòng đầy yêu mếnKhúc hát ngọt ngào.
Cánh đập trời xanhCao hoài, cao vợiTiếng hót long lanhNhư cành sương chói
Chim ơi, chim nóiChuyện chi, chuyện chi?Lòng vui bối rốiĐời lên đến thì…
Tiếng ngọc trong veoChim gieo từng chuỗiLòng chim vui nhiềuHát không biết mỏi.
Chim bay, chim sàLúa tròn bụng sữaĐồng quê chan chứaNhững lời chim ca.
Bay cao, cao vútChim biến mất rồiChỉ còn tiếng hótLàm xanh da trời…
Con chim chiền chiệnHồn xanh quê nhàSáng nay lại hótTưng bừng lòng ta.
4/ Người nữ thanh niên thợ mỏ
Hòn đá quá nặng.Nhờ tay, Tâm ơi!Tâm ghì tay thẳng:Đá lên, xe dời.
Con gái Hải NinhĐi làm thợ mỏAi đừng có khinhMạnh như cần gió.
Tảng đá cao caoMột trèo hất đổ.Nam mà bằng beo,Nữ xin bằng hổ.
Cái tầng thiên thẹoChị đẽo cho bằng.Cuốc hay là kéo?Đá nhào băng băng.
Cái xe có bò,Tâm đến xe dậy,Cái xe có cặm,Tâm đến xe đi.
Tâm vừa hai mươi,Trẻ như chế độ.Tay cuốc miệng cười,Đời thơm nắng gió.
Trên đèo dưới biểnThan đẹp than huyền,Đời than trẻ lạiVới người thanh niên.
Tâm ơi, giúp tay!Tâm ơi đẩy hộ!Tâm như ánh ngàyChói tràn mọi chỗ…
5/ Tòng quân
Núi buổi chiều gió thổi,Đây là cuộc khởi hành,Chiều qua tiếng loa gọi,Vang lừng rừng núi quanh.Anh đi vào bộ đội,Em ở nhà thay anh.Gió giữa hai sườn núiLoa gọi giờ tòng chinh.
Giữa mùa xuân gió thổiTrai làng một nửa ra đi.
Một chiều Vĩnh Yên năm ngoái,Tôi nghe loa gọi tòng quân.Nương sắn lòng tôi thoai thoảiTheo chân các chị tần ngầnTheo bước các anh hăng hái.Tòng quân nô nức ngày xuân!
Nay hoa cau tủa ngà,Nay bụi mía sắc lá,Nay bóng mây trên nộiĐang ủ vàng lúa xanh.Mùa gặt tới lại vắngCầu chúc anh an lành.
Tiếng súng rền mặt trận,Ngọn lúa ngập bờ xanh,Điệp những lòng trai gáiTrong nỗi niềm chiến chinh.
6/ Gửi anh lính miền Nam
Anh lính miền Nam! Anh nghĩ gìMỗi khi đêm về mặt trời tắt?Mỗi ngày chúng nó dẫn anh điLà máu anh ơi! là nước mắt.
Chúng bắt anh phun lửa đốt nhà,Em bé chết thiêu anh còn nhớ?Chiều về con anh tìm gọi bố.Anh bế con, lòng có xót xa?
Anh cầm súng canh cho bọn quỷXẻo vú đàn bà, chọc tiết người.Chị Lý ba năm máu còn rỉVợ anh nhìn anh lòng sao nguôi?
Chúng căng hồn anh như tấm biaKhắp các nẻo đường anh chĩa bắn.Tìm anh chúng định hoá ra chiMiệng súng hay lòng anh khạc đạn?
Anh lính miền Nam! Anh nghĩ gì?Ngày ngày cầm súng, ngày ngày đi.Ngày làm máy bắn, làm máy chém,Đêm ngủ chiêm bao đầy máu me.
Anh là dân thợ, là dân càyMất nước trăm năm sống đoạ đầy.Chúng lừa anh đi bắn xóm thợ,Vây bố dân làng. Anh đang tay?
Cái đời cha mẹ sinh cho anhBảo vệ nước nhà, xây hạnh phúc.Giặc Mỹ bên kia biển Thái BìnhMuốn biến đời anh thành đống nhục.
Anh lính miền Nam! Anh nghĩ gìMỗi khi đêm về mặt trời tắt?Mặt trời tắt, lòng anh chưa tắt.Ngày mai đừng để chúng lôi đi.
7/ Chiều thu quê hương
Chiều thu trong, lá trúc vờn đẹp quá.Lá mía xanh nhung quạt vào mái rạTiếng lao xao như ai ngả nón chào.Hoa mướp cuối mùa vàng rực như sao,Giếng trong lẻo, trời xanh in thăm thẳm.Chiều thu quê hương sao mà đằm thắm!Tôi bước giữa vườn, bạn với hàng cauHút nắng tơ vàng như những đài caoĐứng lồng lộng, thu tiếng chiều vàng rợi.Vồng khoai lang xoè lá ra nằm sưởiCùng với gà mẹ xoè cánh ấp con.Ở trước sân hà mấy đống gạch son,Hố vôi trắng nằm đợi ngày xây dựng.Trời thu trong em bé cười má ửng;Như cây sai mẹ đứng giữa chùm con.Chiều thu vàng vàng rực cả tâm hồnCủa đất nước đang bồi da thắm thịt.Gió biển mặn thổi về đây tha thiết;Những con chim phơi phới cánh, chiều thuNáo nức như triều, êm ả như ru…
Một số bài thơ tình Huy Cận không thể bỏ qua
Các bài thơ của Huy Cận về chủ đề tình yêu cũng nhận được sự quan tâm của nhiều độc giả. Dưới đây là một số tác phẩm nổi bật nhất:
1/ Một sáng mai xuân
Một sáng mai xuân dừng bến xeXốn xang em ở tiễn anh vềBâng khuâng phố rộn, đời xa vắng,Anh gọi thầm em, em có nghe?
Anh gọi: em ơi! Biết nói sao!Yêu em như tự thuở xa nàoTừng yêu em trước, lòng vương vấnLạc giữa đời, nay lại gặp nhau.
Gặp nhau chưa thoả, đã xa rồiTội nghiệp em tôi, tội nghiệp tôi!Những cặp tình nhân muôn vạn thuởTrời ơi! Đứt ruột mỗi chia phôi.
2/ Áo trắng
Áo trắng đơn sơ, mộng trắng trong,Hôm xưa em đến, mắt như lòngNở bừng ánh sáng. Em đi đến,Gót ngọc dồn hương, bước toả hồng.
Em đẹp bàn tay ngón ngón thon;Em duyên đôi má nắng hoe tròn.Em lùa gió biếc vào trong tócThổi lại phòng anh cả núi non.
Em nói, anh nghe tiếng lẫn lời;Hồn em anh thở ở trong hơi.Nắng thơ dệt sáng trên tà áo,Lá nhỏ mừng vui phất cửa ngoài.
Đôi lứa thần tiên suốt một ngày.Em ban hạnh phúc chứa đầy tay.Dịu dàng áo trắng trong như suốiToả phất đôi hồn cánh mộng bay.
Hỡi em yên lặng
3/ Hỡi em yên lặng
Khi anh xin cưới, mẹ em rằng:“Thu nó hiền thôi, ít nói năng”Tự đó hai sông hoà một biển.Nước liền với nước gắn bằng trăng.
Từ đó lòng anh cứ lắng ngheLời im trong mỗi bước em về,Lời thầm trong mỗi câu em nói,Trong mỗi làn tay em vuốt ve.
Khi anh mệt nhọc, khi anh đau,Công việc anh lo, lửa nóng đầuAnh cứ cảm nghe từ ánh mắtTình em ôm toả tựa hương ngâu.
Em hỡi, đời ai chẳng nửa thầmLặng yên mới có được vang âmTóc mềm sợi sợi nằm êm lắng,Vạn suối lòng anh chảy trở trăn.
Rồi một ngày kia anh với emNằm luôn lòng đất giấc im lìmTai xương anh sẽ còn nghe ngóngHoa lá hồn em trong lặng im.
4/ Em về nhà
Thôi sáng hung rồi; em hãy đi.Tự nhiên em nhé; chớ buồn chi..Suốt ngày nhắc nhở em từng phút,Anh đoán thuyền em đến bến gì.
Này lúc bên đường bóng đứng trưa,Thuyền em qua thác sóng xô lùa.Sông êm, bãi cát con cò đứng:Khỏi vực, lòng em hết sợ chưa?
Tới ngã ba sông, nước bốn bề,Nửa chiều gà lạ gáy bên đê.Làng xa lặng lẽ sau tre trúc;Bến cũ thuyền em sắp ghé về.
Khi bóng hoàng hôn phủ núi xa,Khi niềm tơ tưởng vướng chân, vàKhi cầm không được, anh ngồi khóc:Ấy lúc em tôi đã tới nhà.
5/ Anh xa em một nửa
Em ở đâu? Anh xa em một nửa.Một nửa hồn anh lẩn quất theo em,Vào giấc ngủ nửa hồn anh bợ ngợGió khuya hay em bước động bên thềm?
Tình đôi ta là trăm nghìn ràng rịtCủa tâm hồn của cả máu xươngAi dám bảo hồn không là da thịtSắc hoa hồng không tách biệt làn hương.
Anh ở nơi em cùng trời cuối đấtEm ở nơi anh cõi thực cõi mơEm ở đâu mà hồn anh lẩn quấtNhớ thương em lòng ngẩn tự bao giờ.
6/ Giọng em
Giọng em vang tự trời quê HuếNhẹ thoáng, xanh veo, mà xốn xangNồng cháy như mồi thông núi NgựGiọng em nửa thực, nửa mơ màng
Chỉ một lần nghe đủ nhớ đờiHuống chi anh được đón bao lờiBâng khuâng em nói trong chiều lạnhNgơ ngẩn lòng ta Huế Huế ơi!
7/ Anh mang thầm em
Anh mang thầm em trong hồn anhNhư đứa trẻ thơ mãi để dànhChiếc bánh mẹ cho từ sáng sớmAnh chờ hạnh phúc những giờ xanh.
Anh mang thầm em đi trăm nơiNhớ em, anh tự mỉm môi cườiLà anh, hay chính là em đó ?Anh sống thầm em ở giữa đời
8/ Bâng khuâng
1. Chậm chuyến phàSông thu, trời lạnh, mây như khóiChậm chuyến phà nên quen biết nhauChốc lát qua sông, đời vời vợiVề đâu, rồi nữa biết tìm đâu ?
2. Mắt emMắt em anh chẳng dám nhìn lâuEm đẹp, lòng anh bỗng thấy đauMới gặp sao mà như nhớ lại.Hay dan díu tự kiếp xưa nào ?
9/ Hôn em
Hôn em vị chết trên môiÔm em sầu não rơi đôi cánh tìnhYêu em anh thoát hồn anhNhớ em anh hẹn để dành mai sau
10/ Nhớ
Mỗi sáng mặt anh trong mặt gươngThẫn thờ còn vắng mặt em thươngBấy lâu bóng lặng buồn đơn chiếcKính lặng buồn xa hơ đại dương.
Ví bằng mở được ngực anh raAnh cất em vào trong thịt daKhi ngủ có em trong nhịp thởChiêm bao tỉnh giấc khỏi buồn xa.
11/ Sống một đời
Luật của tế bào chẳng để taTrẻ hoài với nước, với mây quaVới làn gió sớm mơn cành láVới ánh trời xanh ngọc bốn mùa
Nhưng trẻ một lần, trời đất trẻTrong ta, nảy nở xứ tâm hồnCây trưa tròn bóng, sông ra cửaBiển lại dào lên những chiếc hôn
Em quý, em yêu, em của anhTên em mát dịu, dáng em lànhTên em làm tổ mùa anh sốngNước mát mùa đi những bước xanh
Sống một đời, ta ham vạn đờiBởi vì thế giới đẹp, em ơi!Nhưng vì đẹp quá ta giao lạiChớ để người sau phải thiệt thòi
12/ Tên em
Cây đẹp thân cây, đẹp lá cànhEm yêu! Em đẹp cả âm thanhCủa tên em nữa, lòng vương vấnThoáng đọc lên là xúc động anh
Anh viết trăm lần nắn nót tênTưởng như em đẹp hiện dần lênTheo tay anh vuốt ve từng nétEm đẹp nghìn thu với chữ bền
Rộn rực lòng anh bởi quá yêuYêu em quy tụ đủ trăm điềuĐẹp trong đời đẹp, lòng ta đẹpPhơi phới trời xuân nắng gió reo
13/ Tóc em tỏa xuống mặt anh
Tóc em toả xuống mặt anhNhư mưa xuống tự trời xanh mát rờnTay em ngón ngón phím thonĐàn lên da thịt bồn chồn tháng nămNhớ em khi đứng khi nằmThẹn thùng dáng sống in thầm chiêm bao.Trời xanh thăm thẳm đôi saoDặm trường ánh biếc soi vào đời anh.
14/ Yêu
Người khẽ nắm tay, tôi khẽ nghiêng mìnhNhư sắp nói, nhưng mà không – khóm trúcVừa động lá, ta nhận vào một lúcCả không gian hồn hậu rất thơm tho;Gió hương đưa mùi, dìu dịu phất phơ…
Trong cảnh lặng, vẫn đưa mùi gió thoảng…Trí bâng quơ nghĩ thoáng nhưng buồn nhiều:“Chân hết đường thì lòng cũng hết yêu”.Chân đang bước bỗng e dè dừng lại– Ở giữa đường làng, mùi rơm, hoa dại…
15/ Yêu nhau nhớ mấy cho vừa
Lòng ta một khối, ơi tìnhChạm đâu cũng vọng nỗi mình với ta
Yêu nhau nhớ mấy cho vừaĐâu là nỗi nhớ, đâu là nỗi thươngĐâu là dằng dặc tơ vươngĐâu là bóng, đâu là gương hỡi lòngTrong mình đã có ta trongTrong ta mình lại nấu nung bồn chồn
Mùa xuân vĩnh viễn em ơi!Trăm hoa chúm chím gọi mời đôi taMới gần, đã lại cách xa!Giá anh nuốt được thân ngà em yêu!Trong anh mỗi sáng mỗi chiềuCó em, anh được thương nhiều em thương.
Lời kết
Thơ Huy Cận vừa hàm súc lại vừa giàu tính triết lí là nguồn cảm hứng bất tận cho những nhà thơ trẻ hiện nay. Ông đóng góp rất nhiều tác phẩm hay về đa dạng chủ đề cho nền văn học Việt Nam. Trong suốt sự nghiệp sáng tác, Huy Cận vinh dự được nhận nhiều giải thưởng lớn, điều này chứng minh vị trí và tầm ảnh hưởng của ông trong phong trào thơ Việt.
Xem thêm những bài thơ hay từ nhiều tác giả khác:
Categories: Thơ theo tác giả
Source: truongcaobaquat.edu.vn