Tìm hiểu MPCB – Bộ ngắt mạch bảo vệ động cơ

Chu Văn An

MPCB ​​là thiết bị quan trọng giúp bảo vệ động cơ khỏi tình trạng quá tải, ngắn mạch, mất pha,… Vì MPCB có khả năng tự động ngắt khi xảy ra sự cố và cấp điện lại sau khi khôi phục nên sẽ đảm bảo động cơ hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ của động cơ và giảm thiểu nguy cơ hư hỏng. Hãy cùng biết thêm chi tiết về MPCB vs KTH ELECTRIC trong bài viết dưới đây nhé!

MPCB ​​là gì?

MPCB ​​​​(Bộ ngắt mạch bảo vệ động cơ) Nó là cầu dao bảo vệ động cơ có chức năng ngăn chặn các tai nạn điện ảnh hưởng đến hệ thống. Thiết bị này được thiết kế để bảo vệ động cơ khỏi các tình trạng như quá tải, ngắn mạch và mất pha. Khác với cầu dao truyền thống, MPCB có khả năng tự động kết nối lại nguồn điện sau khi khắc phục sự cố, giúp động cơ hoạt động ổn định hơn.

MPCB ​​thường được sử dụng trong các hệ thống điện công nghiệp, đặc biệt là các hệ thống động cơ có yêu cầu bảo vệ cao hơn. Đây là thiết bị kết hợp chức năng của MCCB và contactor giúp đơn giản hóa hệ thống điện mà vẫn đảm bảo an toàn.

Cấu tạo cầu dao MPCB

Các bộ phận bên trong của MPCB có thiết kế linh hoạt và kết hợp chính xác, có thể bảo vệ động cơ khỏi quá tải và ngắn mạch. Các thành phần chính trong cấu trúc MPCB bao gồm:

Vị trí a: Cảm biến nhiệt
vị trí b: phần cảm ứng điện từ
vị trí c: cơ cấu truyền động chính
Vị trí d: tiếp điểm phụ
Vị trí e: thanh trụ
Vị trí f: buồng dập hồ quang (bao gồm tấm khử ion)
Vị trí g: pít tông
vị trí h: vi sai hạn chế trượt

Một MPCB tiêu chuẩn thường có 10 vị trí kết nối, bao gồm:

• 3 vị trí đầu vào: Kết nối nguồn điện ba pha.
• 3 vị trí đầu ra: Kết nối động cơ để cung cấp dòng điện làm việc.
• 2 vị trí tiếp điểm NC (thường đóng): MPCB dùng để điều khiển các thiết bị khác khi chạy.
• 2 vị trí tiếp điểm NO (thường mở): Chỉ đóng khi MPCB được kích hoạt, hỗ trợ tín hiệu cảnh báo hoặc điều khiển mạch phụ.

Chức năng của cầu dao MPCB

MPCB ​​có khả năng ngắt mạch khi phát hiện các sự cố sau:

• Quá tải: Khi dòng điện vượt quá mức cho phép, MPCB sẽ tự động tắt để bảo vệ động cơ khỏi bị quá nhiệt và hư hỏng.
• Đoản mạch: Nếu xảy ra hiện tượng đoản mạch, MPCB sẽ ngắt ngay lập tức để tránh cháy nổ và hư hỏng hệ thống.
• Mất pha: MPCB bảo vệ động cơ khỏi mất pha và giúp duy trì sự ổn định của hệ thống.

Điểm đặc biệt của MPCB là khả năng tự động khôi phục nguồn sau khi được khắc phục sự cố. Điều này giúp giảm thời gian ngừng hoạt động của động cơ và tránh gián đoạn quá trình sản xuất. Người vận hành không cần phải thao tác thủ công để cấp nguồn lại cầu dao như một số loại cầu dao khác.

Nguyên lý làm việc của cầu dao MPCB

Cầu dao bảo vệ động cơ MPCB Nó hoạt động bằng cách điều khiển dòng điện đi vào động cơ và ngắt mạch nếu phát hiện có vấn đề. Thiết bị được kết nối với nguồn điện 3 pha, động cơ và hệ thống điều khiển đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành.

MPCB ​​thực hiện chức năng bảo vệ thông qua hai cơ chế chính:

• Cơ chế bảo vệ nhiệt: Khi động cơ quá tải, dòng điện tăng cao khiến nhiệt độ MPCB tăng. Một dải lưỡng kim bên trong nóng lên, uốn cong và tách rời hai điểm tiếp xúc, cắt điện để bảo vệ động cơ khỏi bị cháy hoặc hư hỏng. Khi nhiệt độ giảm xuống, dải kim loại sẽ trở về trạng thái ban đầu, cho phép MPCB được kích hoạt trở lại.
• Cơ chế bảo vệ từ tính: Nếu xảy ra đoản mạch, dòng điện tăng đột ngột sẽ tạo ra từ trường mạnh trong cuộn dây của MPCB. Từ trường này kích hoạt nam châm bên trong, hút và đẩy các tiếp điểm mở ra, làm đứt mạch ngay lập tức. Cơ chế này tạo điều kiện ứng phó nhanh chóng với các sự cố và ngăn ngừa nguy cơ hỏa hoạn.

Phân loại dòng MPCB

MPCB ​​được phân loại theo nguyên lý làm việc và đặc điểm điều chỉnh để giúp người dùng lựa chọn thiết bị phù hợp với nhu cầu của mình. Sau đây là các dòng MPCB phổ biến:

• MPCB ​​nhiệt từ: Đây là loại phổ biến nhất và sử dụng cơ chế bảo vệ nhiệt và từ tính để ngắt mạch trong trường hợp quá tải hoặc ngắn mạch. MPCB ​​nhiệt từ có độ bền cao, hoạt động ổn định, phù hợp với nhiều loại động cơ công suất vừa và nhỏ.
• MPCB ​​điện tử: Hoạt động dựa trên các mạch điện tử chứ không phải cơ chế nhiệt từ truyền thống. Loại này có độ chính xác cao và có thể linh hoạt thiết lập các thông số bảo vệ khi cần thiết. MPCB ​​điện tử thường được sử dụng trong các hệ thống yêu cầu độ nhạy cao và giám sát liên tục.
• MPCB ​​cố định: Loại này đã được nhà sản xuất cài sẵn các thông số bảo vệ và không thể điều chỉnh được. Điều này giúp đảm bảo tính ổn định và hạn chế lỗi lắp đặt nhưng có nhược điểm là kém linh hoạt khi công suất động cơ thay đổi.
• MPCB ​​có thể điều chỉnh:Cho phép người dùng thay đổi ngưỡng bảo vệ quá tải hoặc ngắn mạch khi cần thiết. Loại này phù hợp với các hệ thống yêu cầu điều chỉnh linh hoạt với các loại động cơ khác nhau, giúp bảo vệ tối ưu và tiết kiệm chi phí bảo trì.

Xem thêm: Cầu dao là gì? Tìm hiểu thêm về bộ ngắt mạch

ứng dụng MPCB

MPCB ​​được sử dụng rộng rãi trong nhiều hệ thống điện công nghiệp và dân dụng nhằm đảm bảo an toàn cho động cơ. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến:

• MPCB ​​​​giúp ngăn ngừa tình trạng quá tải, ngắn mạch, mất pha và các vấn đề khác, đảm bảo động cơ hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ.
• MPCB ​​được dùng để điều khiển và bảo vệ động cơ quạt trong hệ thống AHU, giúp duy trì luồng khí ổn định và hạn chế nguy cơ hư hỏng.
• MPCB ​​phù hợp với các thiết bị yêu cầu dòng điện ổn định và chính xác như máy nén khí, động cơ nâng, thang máy,…
• MPCB ​​giúp điều chỉnh và bảo vệ động cơ trong các hệ thống có tải trọng thay đổi như cầu trục, thang cuốn, v.v., từ đó giảm nguy cơ quá tải và tối ưu hóa hiệu suất.
• Được sử dụng trong hệ thống quạt hút nhằm đảm bảo động cơ hoạt động ổn định và tránh hư hỏng thiết bị do quá tải.

Cách chọn động cơ MPCB

Việc lựa chọn MPCB phải đảm bảo tuân thủ các thông số kỹ thuật của động cơ để bảo vệ thiết bị một cách hiệu quả. Hai yếu tố chính ảnh hưởng đến việc lựa chọn MPCB là điện áp và dòng điện được liệt kê trên bảng tên động cơ. Các thông số này giúp xác định kích thước phù hợp của cầu dao bảo vệ động cơ để tránh tình trạng quá tải hoặc gián đoạn nguồn điện không cần thiết.

• Điện áp của MPCB phải tương thích với điện áp hoạt động của động cơ. Cầu dao động cơ thường hỗ trợ nhiều cấp điện áp khác nhau như 230V, 380V, 415V, 440V, 500V và 660V AC. Việc chọn sai mức điện áp có thể ảnh hưởng đến hiệu suất bảo vệ của thiết bị.
• Dòng điện hoạt động thực tế có thể thay đổi tùy theo tải động cơ. Tuy nhiên, MPCB phải được lựa chọn theo giá trị dòng điện danh định ghi trên nhãn để đảm bảo khả năng chịu tải khi khởi động động cơ. Nếu bạn chọn MPCB có dòng điện quá nhỏ, động cơ có thể bị ngắt ngay cả khi nó chỉ chạy ở mức tải bình thường.

Một số loại MPCB nhất định có phạm vi điều chỉnh dòng điện rộng, mang lại sự linh hoạt để bảo vệ nhiều loại động cơ. Ví dụ: MPCB có định mức dòng điện là 32A có thể được sử dụng trong động cơ có định mức dòng điện là 32A trở xuống. Điều này rất hữu ích khi thay thế động cơ bằng model mới tiết kiệm năng lượng mà không phải thay MPCB.

Xem thêm: So sánh MCB MCCB RCCB RCBO ELCB RCD ACB VCB và MPCB

Ngay cả khi bạn chọn MPCB chính xác cho thông số kỹ thuật của động cơ, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng hệ thống dây điện có thể mang dòng tải. Nếu dây quá nhỏ, chúng sẽ nóng lên và làm chảy lớp cách điện, gây nguy cơ hỏa hoạn ngay cả khi MPCB vẫn hoạt động bình thường.

MPCB ​​là thiết bị quan trọng giúp bảo vệ động cơ khỏi các tai nạn về điện như quá tải, ngắn mạch, mất pha. Tuy nhiên, cần lựa chọn MPCB phù hợp cho từng động cơ để đảm bảo vận hành an toàn và đạt hiệu suất tối ưu. Tìm hiểu thêm về các cầu dao bảo vệ khác tại: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/kien-thuc-cb/