Hướng dẫn sử dụng và bảo trì máy cắt không khí ACB

Chu Văn An

Máy cắt không khí ACB là máy cắt quan trọng ở nguồn của hệ thống điện ba pha, bảo vệ mạch điện khỏi quá tải hoặc ngắn mạch. Để đảm bảo vận hành đúng cách, an toàn, kỹ thuật viên cần hiểu rõ hướng dẫn sử dụng máy cắt ngay từ đầu. Mọi chuyện sẽ được KTH ELECTRIC hướng dẫn độc quyền qua bài viết dưới đây!

Chuẩn bị trước khi sử dụng

Trước khi sử dụng máy cắt không khí, người vận hành cần làm quen với các bộ phận chính của thiết bị. Một số thành phần quan trọng của ACB bao gồm:

• Cơ cấu chuyển mạch: Đây là bộ phận đóng hoặc mở mạch điện khi cần thiết.
• Bộ bảo vệ quá dòng: cảm nhận dòng điện để phát hiện tình trạng quá tải hoặc ngắn mạch và kích hoạt ACB để cắt điện.
• Bảng điều khiển: hiển thị các thông số và trạng thái hoạt động của máy cắt.
• Mạch điều khiển: Chịu trách nhiệm điều khiển tắt mở nguồn dựa vào tín hiệu từ thiết bị bảo vệ.
• Cực chuyển động và cực tĩnh: hai bộ phận tiếp xúc điện đảm bảo chuyển mạch và chuyển mạch dòng điện khi cần thiết.

Mỗi loại ACB đều có thông số kỹ thuật khác nhau nên bạn cần đảm bảo thiết bị phù hợp với hệ thống điện đang sử dụng. Một số thông số quan trọng cần kiểm tra trước khi vận hành bao gồm:

• Điện áp hoạt động: Máy cắt không khí ACB thường được thiết kế để hoạt động ở điện áp lên tới 1kV.
• Hiện tại: 630 ~ 6300A
• Dòng cắt: 65~135kA
• Kích thước cơ sở: 2000/4000/6300A
• Thời gian chuyển đổi: lên tới 30.000 lần, tùy thuộc vào môi trường hoạt động và tần suất sử dụng.
• Dung sai dòng điện ngắn mạch: Theo tiêu chuẩn của các máy cắt không khí khác nhau.

Nguyên lý làm việc của ACB dựa trên sự kết hợp giữa các tiếp điểm đồng và carbon. Khi ACB đóng, các tiếp điểm đồng nối mạch và giúp dòng điện chạy qua. Khi ngắt kết nối, các tiếp điểm đồng sẽ tách ra trước tiên và các tiếp điểm carbon vẫn được kết nối trong một thời gian ngắn trước khi ngắt kết nối hoàn toàn, hạn chế hiện tượng phóng điện.

Đặt thông số kỹ thuật

Trước khi đưa máy cắt khí ACB vào sử dụng, người vận hành cần thiết lập một số thông số kỹ thuật quan trọng.

Thông số điện áp pha-pha:

• RS: điện áp giữa pha R và pha S
• ST: điện áp giữa pha S và pha T
• TR: điện áp giữa pha T và pha R
• RN: Điện áp pha R
• TN: Điện áp pha S
• SN: Điện áp pha T

Thông số lắp đặt cầu dao ACB:

• Dòng điện hoạt động (dòng định mức – IN): Có thể điều chỉnh theo công suất hệ thống điện.
• Dòng điện hoạt động (Curr – IU): Đảm bảo phù hợp với tải thực tế.
• Dòng điện trễ đột biến (STD PU – IS): Giúp bảo vệ thiết bị khỏi bị đoản mạch.
• Ngắt dòng điện khởi động tức thời (ISTD PU – II): Giảm nguy cơ hư hỏng do quá dòng đột ngột.
• Thời gian trễ cắt (LTD TIME): Được tùy chỉnh để máy cắt phản ứng vào đúng thời điểm.
• STD TIME: Xác định thời gian phản hồi ngay lập tức khi xảy ra lỗi.

Thông số cài đặt rơle điện áp:

• Giới hạn điện áp cao (U>): Phạm vi cài đặt là 102% – 122%.
• Giới hạn điện áp thấp (U
• Thời gian giới hạn độ trễ: phạm vi cài đặt là 0,1 giây-10 giây.

Kiểm tra trước khi vận hành

Sau khi cài đặt các thông số cần tiến hành kiểm tra tổng thể trước khi bật nguồn để đảm bảo an toàn:

Bước 1: Kiểm tra vị trí và trạng thái thiết bị

Trước khi vận hành phải xác nhận cầu dao ACB đã được lắp đặt đúng vị trí trong tủ điện. Kiểm tra cấu trúc tổng thể để phát hiện hư hỏng vật lý, vết nứt hoặc quá trình oxy hóa trên bề mặt thiết bị. Vệ sinh tủ điện, dây điện đảm bảo không có bụi bẩn, vật lạ cản trở hoạt động. Đồng thời kiểm tra xem các kết nối điện có chắc chắn và an toàn hay không.

Bước 2: Đo điện áp hệ thống

Sử dụng thiết bị đo đặc biệt để kiểm tra điện áp từng pha RS, ST, TR, RN, SN, TN. So sánh kết quả với các thông số tiêu chuẩn để xác định xem hệ thống có hoạt động ổn định hay không. Kiểm tra chênh lệch điện áp lớn giữa các pha vì điều này có thể gây mất cân bằng điện và ảnh hưởng đến tuổi thọ của cầu dao ACB và các thiết bị khác.

Bước 3: Thiết lập thông số bảo vệ

Thiết lập các giá trị quan trọng như dòng điện vận hành, dòng khởi động trễ, giới hạn điện áp cao và thấp, v.v. Đảm bảo các thông số này đáp ứng yêu cầu hệ thống điện để nâng cao hiệu quả vận hành và bảo vệ thiết bị. Sau khi cài đặt, hãy kiểm tra lại bằng cách so sánh các thông số hiển thị trên màn hình với các giá trị đã thiết lập để đảm bảo độ chính xác.

Bước 4: Kiểm tra không tải

Trước khi ACB được đưa vào vận hành chính thức, việc chạy thử không tải là cần thiết để kiểm tra hiệu quả hoạt động. Cấp điện cho hệ thống không cần kết nối phụ tải và quan sát hoạt động của cầu dao ACB. Kiểm tra phản hồi của thiết bị khi bật/tắt và đo lại điện áp, dòng điện để đảm bảo các thông số ổn định. Nếu có bất thường cần điều chỉnh ngay để tránh ảnh hưởng đến hoạt động sau này.

Đóng hướng dẫn

• Bước 1: Sạc lò xo: ​​Khi cấp điện điều khiển, hệ thống sẽ kích hoạt động cơ để sạc, nén lò xo đến một mức quy định. Bạn có thể nghe thấy tiếng ồn nhỏ từ cơ cấu nén lò xo trong quá trình tải. Khi sạc xong, đèn “Đã sạc” sẽ sáng, báo hiệu lò xo đã sẵn sàng đóng cầu dao.
• Bước 2: Đóng cầu dao: Nhấn nút “ON” trên cầu dao để đóng các tiếp điểm giúp kết nối tải với nguồn điện.
• Bước 3: Bật cầu dao: Để cách ly tải với nguồn điện, nhấn nút “OFF” trên cầu dao. Trong quá trình hoạt động, các tiếp điểm sẽ tách ra, kết thúc việc cấp nguồn cho tải.
• Bước 4: Tự động bật lại: Mỗi lần đóng/mở cầu dao, hệ thống sẽ tự động bật lại lò xo. Quá trình này đảm bảo lò xo luôn sẵn sàng cho lần vận hành tiếp theo.
• Bước 5: Kiểm tra thông số lưới điện: Sử dụng núm xoay vị trí “điện áp chuyển mạch” để kiểm tra giá trị điện áp giữa các pha RS, ST, TR và điện áp pha so với các điểm trung tính RN, SN, TN. Các phép đo được so sánh với tiêu chuẩn để đảm bảo hệ thống hoạt động trong giới hạn an toàn.

Xem thêm: So sánh ACB và MCCB: Điểm giống và khác nhau

hướng dẫn chăm sóc

Bảo trì đúng cách giúp máy cắt không khí hoạt động đáng tin cậy và giảm nguy cơ xảy ra sự cố. Quy trình bảo trì ACB bao gồm:

• Nguồn điện phải được ngắt hoàn toàn trước khi bảo trì để đảm bảo môi trường làm việc an toàn. Kiểm tra toàn bộ máy bao gồm vỏ, các bộ phận cơ khí, linh kiện điện và dây kết nối.
• Dùng vải sạch hoặc máy sấy tóc để loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ và tạp chất trên bề mặt dao. Sử dụng dầu bôi trơn đặc biệt để bôi trơn các khớp cơ khí và trục quay giúp hệ thống vận hành êm ái.
• Kiểm tra buồng dập xem có bồ hóng, hư hỏng hoặc vết nứt không.
• Kiểm tra độ mòn tiếp xúc, độ bám dính của bụi bẩn và quá trình oxy hóa. Nếu các điểm tiếp xúc bị mòn quá mức hoặc có dấu hiệu cháy sém, chúng cần được làm sạch hoặc thay thế bằng giấy nhám đặc biệt để đảm bảo tiếp xúc điện tối ưu.
• Kiểm tra xem dây có bị lỏng hoặc đứt không. Thực hiện các phép đo điện áp và tín hiệu điều khiển để đảm bảo phản hồi của hệ thống nhanh và chính xác.
• Đóng mở cầu dao bằng tay để kiểm tra độ ổn định của cơ cấu vận hành. Quan sát xem lò xo, chốt khóa và các bộ phận cơ khí có bị kẹt hay không.
• Dùng đồng hồ vạn năng để kiểm tra điện trở cách điện giữa các pha và giữa các pha với khung máy.
• Sau khi hoàn tất việc bảo trì, hãy thực hiện chạy thử bằng cách thực hiện thao tác đóng/mở cầu dao.

Việc nắm vững các hướng dẫn vận hành máy cắt khí ACB không chỉ giúp thiết bị vận hành an toàn mà còn tăng tuổi thọ sử dụng của sản phẩm. Nếu có thắc mắc vui lòng liên hệ KTH ELECTRIC để được tư vấn thêm!