Hướng dẫn cách thay aptomat an toàn, hiệu quả tại nhà

Chu Văn An

Cầu dao tự động (aptomats) đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống điện, giúp ngăn chặn các tai nạn quá tải, cháy nổ. Tuy nhiên, sau thời gian sử dụng lâu dài, thiết bị có thể bị hỏng và cần được thay thế để đảm bảo an toàn. Hãy cùng KTH ELECTRIC tìm hiểu quy trình thay thế aptomat tại nhà nhanh chóng và an toàn trong bài viết dưới đây nhé!

Tại sao xảy ra sự cố ngắt mạch?

Cầu dao tự động (Aptomat) là thiết bị quan trọng giúp bảo vệ hệ thống điện khỏi các tai nạn như quá tải, cháy nổ, rò rỉ. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, đôi khi cầu dao liên tục bị vấp, làm gián đoạn hoạt động của các thiết bị điện.

3 nguyên nhân chính có thể đến từ:

• Quá tải điện: Khi sử dụng cùng lúc quá nhiều thiết bị có công suất lớn, hệ thống điện sẽ không đủ tải khiến cầu dao tự động cắt để bảo vệ mạch điện. Nếu điều này xảy ra thường xuyên, cầu dao sẽ sớm bị hỏng.
• Sự cố cháy hoặc đoản mạch: Nếu cầu dao ngắt mạch khi không sử dụng nhiều thiết bị, hệ thống điện có thể gặp sự cố như đoản mạch hoặc cháy dây. Khi đó, cầu dao sẽ kích hoạt để ngăn ngừa rủi ro.
• Lỗi rò rỉ: Khi có dòng điện rò rỉ từ vỏ thiết bị hoặc nối đất, cầu dao (đặc biệt là cầu dao chống rò RCCB) sẽ ngay lập tức cắt mạch để bảo vệ an toàn. Nguyên nhân có thể do dây điện bị hư, môi trường ẩm ướt hoặc thiết bị điện bị lỗi

Có nhiều lý do khác khiến cầu dao có thể bị ngắt hoặc gặp sự cố. Giữ hệ thống điện của bạn an toàn bằng cách kiểm tra thường xuyên và sửa chữa càng sớm càng tốt.

Xem thêm: Tổng hợp các lỗi cầu dao hỏng và cách khắc phục

Hướng dẫn cách thay cầu dao tự động an toàn

Khi cầu dao có sự cố thì phải thay thế như cách tháo cầu dao hoặc cách thay thế cầu dao theo đúng quy trình để đảm bảo an toàn. Nếu thiếu kinh nghiệm, bạn có thể vô tình gây nguy hiểm cho bản thân và hệ thống điện. Vì vậy, hãy làm theo những hướng dẫn sau để thay thế cầu dao của bạn một cách an toàn và hiệu quả. Dưới đây là 10 bước để thay thế aptomat của bạn đúng cách:

Bước 1: Kiểm tra loại cầu dao cần thay thế

Đầu tiên, bạn cần xác định loại cầu dao mình đang sử dụng. Việc lựa chọn đúng loại cầu dao sẽ giúp hệ thống của bạn hoạt động ổn định và tránh được những sự cố không mong muốn. Mỗi hệ thống điện đều có những yêu cầu khác nhau về thông số kỹ thuật, cụ thể như:

• Đánh giá hiện tại
• Số cực (1P, 2P, 3P, 4P)
• Chức năng bảo vệ (MCB, RCCB, RCBO, MCCB…)

Bước 2: Mua cầu dao mới, chất lượng cao

Sau khi xác định được loại cầu dao, bạn nên mua cầu dao của thương hiệu uy tín để đảm bảo độ bền và an toàn. Kiểm tra kỹ các thông số kỹ thuật của cầu dao mới để đảm bảo nó phù hợp với hệ thống điện của bạn.

Bước 3: Chuẩn bị các dụng cụ cần thiết

Trước khi thay thế cầu dao, bạn cần chuẩn bị sẵn đầy đủ dụng cụ để đảm bảo quá trình thay thế diễn ra suôn sẻ và an toàn, chẳng hạn như:

• Bộ ngắt mạch tự động mới
• Tua vít cách điện
• Dụng cụ tháo dỡ vật liệu cách nhiệt
• Máy thử điện và vôn kế
• Đèn pin (trong trường hợp khu vực làm việc thiếu ánh sáng)
• Kính bảo hộ, găng tay cách điện, miếng cách điện

Bước 4: Tắt cầu dao chính hoặc nguồn điện chính

Đây là bước quan trọng để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Xác định vị trí cầu dao chính của hệ thống điện và chuyển công tắc sang vị trí TẮT. Sau đó, sử dụng bút thử điện để kiểm tra xem hệ thống đã được ngắt hoàn toàn chưa trước khi tiến hành các bước tiếp theo.

Bước 5: Tháo nắp bảng điều khiển

Sử dụng tuốc nơ vít để tháo các vít trên nắp bảng điều khiển. Hãy nhớ lấy nó ra từ từ, dùng tay giữ nắp để nó không rơi ra.

Bước 6: Tháo cầu dao cũ

Xem kỹ hệ thống dây điện trước khi tháo cầu dao cũ để tránh nhầm lẫn khi lắp cầu dao mới. Để tháo ra, hãy sử dụng kìm tuốt dây và tuốc nơ vít để nới lỏng các vít giữ dây đúng vị trí. Cẩn thận không để tay bạn tiếp xúc với các thanh cái kim loại bên trong bảng điều khiển.

Bước 7: Ngắt kết nối dây nguồn

Sử dụng tuốc nơ vít để tháo các vít giữ dây đúng vị trí, sau đó rút dây ra khỏi cầu dao cũ. Nếu là cầu dao điện áp 240V, bạn sẽ thấy có hai dây nóng (thường là màu đen và đỏ). Đối với cầu dao AFCI hoặc GFCI, bạn sẽ cần tháo dây trung tính màu trắng ra khỏi thanh trung tính của bảng điều khiển.

Bước 8: Lắp đặt cầu dao mới

• Cố định dây vào vị trí tương ứng trên cầu dao mới.
• Đối với cầu dao thông thường, hãy nối dây mạch màu đen với đầu vít có nhãn “TẢI” hoặc “TẢI ĐIỆN”.
• Sử dụng AFCI hoặc GFCI, nối dây trung tính với đầu nối “NEUTRAL LOAD” và dây cuộn màu trắng với bus trung tính.
• Đặt cầu dao mới lên bảng, móc mặt sau vào kẹp giữ và ấn nhẹ vào vị trí. Bạn sẽ nghe thấy tiếng “tách” khi cầu dao được kết nối chắc chắn với thanh cái đang nóng.

Để biết thông tin chi tiết về cách kết nối, vui lòng truy cập: Hướng dẫn lắp đặt aptomat 1 pha, 1 cực và 2 cực

Bước 9: Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống

Trước khi cấp lại nguồn, hãy kiểm tra:

• Dây nguồn có được kết nối đúng cách không?
• Bộ ngắt mạch có an toàn không?
• Không có dây lỏng lẻo hoặc danh bạ nhấp nháy?

Nếu mọi thứ đều ổn, hãy tiếp tục lắp lại nắp bảng điều khiển và siết chặt các vít.

Bước 10: Khởi động lại hệ thống điện

• Đưa tất cả các bộ ngắt nhánh về vị trí TẮT.
• Bật cầu dao chính về vị trí BẬT.
• Lần lượt mở cầu dao từng nhánh để tránh bị điện giật hệ thống.
• Kiểm tra hoạt động của thiết bị điện để đảm bảo cầu dao mới hoạt động tốt.

Tìm hiểu thêm: So sánh và giải thích CB ba pha so với 1 pha

(Lưu ý: Nếu hệ thống vẫn gặp sự cố như đứt mạch sau khi thay thế thì có thể do chập mạch hoặc đứt mạch không đúng cách. Trong trường hợp này, bạn nên liên hệ với thợ điện chuyên nghiệp để kiểm tra).

Trên đây là hướng dẫn cách thay aptomat an toàn và hiệu quả để bạn có thể tự lắp đặt tại nhà. Hãy theo dõi KTH ELECTRIC.vn để có thêm thông tin từ các bài viết kiến ​​thức phổ biến khác nhé!