Chất bảo quản thực phẩm – Những điều bạn cần quan tâm

Chu Văn An

Chất bảo quản là gì? Chúng có công dụng và tác hại gì? Phân loại chất bảo quản như thế nào? Bạn nên chú ý điều gì khi sử dụng?

Làm thế nào để đảm bảo thực phẩm, thực phẩm đến tay người tiêu dùng sau khi chế biến mà vẫn giữ được độ ngon, đẹp mắt đã là bài toán khó đối với các nhà sản xuất. Bởi hầu hết quá trình oxy hóa của môi trường và sự xâm nhập của vi khuẩn sẽ khiến thực phẩm nhanh chóng bị hư hỏng và hư hỏng. Hiểu được điều đó, chất bảo quản đã được các chuyên gia nghiên cứu và ứng dụng vào đời sống cũng như trong sản xuất. Vậy chất bảo quản thực phẩm là gì? Nó có vai trò gì trong cuộc sống ngày nay? Hãy cùng Trường Cao Bá Quát tìm hiểu điều đó qua bài viết dưới đây nhé.

CHẤT BẢO QUẢN THỰC PHẨM LÀ GÌ?

CHẤT BẢO QUẢN LÀ GÌ?

Chất bảo quản là các hóa chất tự nhiên hoặc tổng hợp được bổ sung vào sản phẩm như thực phẩm, dược phẩm, mẫu sinh học… nhằm mục đích bảo quản sản phẩm, ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình hư hỏng, thối rữa do các tác nhân như vi sinh vật hay nhiệt độ môi trường gây ra, giúp sản phẩm không bị thay đổi về thành phần, tính chất ban đầu.

CÁC LOẠI CHẤT BẢO QUẢN THỰC PHẨM

Có hai loại chất bảo quản mà chúng ta thường sử dụng:

Chất bảo quản tự nhiên

Chất bảo quản tự nhiên được sử dụng hàng ngày trong quá trình chế biến và bảo quản thực phẩm. Chúng không những không ảnh hưởng đến chất dinh dưỡng, màu sắc, mùi vị hay trạng thái của món ăn mà còn giúp chế biến những món ăn ngon, đẹp mắt.

Đây là những loại gia vị chúng ta sử dụng hàng ngày nhưng đôi khi bạn lại quên đi những công dụng tuyệt vời của chúng trong việc bảo quản thực phẩm như: muối, đường, dầu ăn, lá oregano,…

Những chất này giúp bảo quản thực phẩm bằng cách hấp thụ lượng nước dư thừa và ngăn chặn vi sinh vật phát triển, ngăn chặn quá trình oxy hóa trong thực phẩm, tiêu diệt vi khuẩn và giúp thực phẩm không bị hư hỏng.

Ngoài ra còn có một số phương pháp khác để bảo quản thực phẩm như lên men, làm lạnh, sấy khô,…

Chất bảo quản nhân tạo

CÁC LOẠI CHẤT BẢO QUẢN

Chất bảo quản nhân tạo là chất phụ gia được thêm vào sản phẩm để giữ cho thực phẩm không bị thay đổi đặc tính và mùi vị. Chúng được sử dụng rất nhiều và được coi là không thể thiếu đối với ngành công nghiệp thực phẩm.

Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy những chất bảo quản thực phẩm này trên nhãn thực phẩm vì chúng được sử dụng rất phổ biến. Một số chất bảo quản nhân tạo thường gặp như BHT, BHA, Natri nitrat, Natri Benzoat, Kali nitrat, Axit Benzoic (E210),… có trong các thực phẩm đóng hộp, đóng gói sẵn, hay các loại nước sốt, nước ngọt và thậm chí cả trong bánh mì,…

Ngoài ra, chất bảo quản trên thế giới còn được chia thành các nhóm sau:

Các nhóm bị cấm: Có độc tính cao, chứa các chất bị cấm ở nhiều nước – nó là chất tạo màu và chất bảo quản được sử dụng cho sơn nhưng không dùng cho thực phẩm.

Nhóm chất bảo quản thực phẩm được phép sử dụng: Chứa các chất được phép sử dụng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người.

Nhóm thực phẩm: Nhóm này chứa các chất có độc tính thấp đối với sức khỏe và vẫn có thể sử dụng ở liều lượng nhất định.

Có thể bạn quan tâm: Natri photphat là gì? Thành phần, công dụng & Lưu ý

THIỆT HẠI khó quên của chất bảo quản

MỘT SỐ TÁC DỤNG PHỤ CỦA CHẤT BẢO QUẢN

Bên cạnh việc mang lại lợi ích to lớn trong việc bảo quản thực phẩm tươi sống, những chất này còn mang đến những tác hại nguy hiểm cho sức khỏe nếu sử dụng với liều lượng quá mức.

Sử dụng chất bảo quản thường xuyên trong thời gian dài sẽ làm suy yếu mô tim, gây hen suyễn, viêm phế quản, đặc biệt nguy hiểm đối với người già.

Chất bảo quản có chứa BHA và BHT. Đây là chất được sử dụng khá nhiều trong thực phẩm trên thế giới. Chất này có thể gây ung thư, dị ứng đường hô hấp và là chất độc ảnh hưởng đến gan và hệ thần kinh.

Ngoài ra, nó còn chứa Natri benzoat. Chất này khi kết hợp với axit ascorbic có trong thực phẩm có tính axit sẽ tạo thành Benzen, gây độc cho máu, cơ quan tạo máu và mô thần kinh. Natri benzoat có thể gây ra một số tác dụng phụ như dị ứng, hạ huyết áp, gây tiêu chảy, đau bụng…

Các thành phần khác như: Natri nitrat và natri nitrit, Sulfur dioxide, Carbon monoxide đều là những chất gây tác hại cho cơ thể như co mạch, tăng huyết áp, nguy cơ tổn thương hệ thần kinh trung ương, gây chóng mặt, giảm trí nhớ…

Sử dụng chúng thường xuyên có thể gây béo phì ở một số người vì nó chứa axit béo và gây tăng động ở trẻ em.

LƯU Ý KHI SỬ DỤNG THỰC PHẨM CHỨA CHẤT BẢO QUẢN

LƯU Ý KHI SỬ DỤNG THỰC PHẨM CHỨA CHẤT BẢO QUẢN

Hiện nay, chất bảo quản được sử dụng chủ yếu cho các mặt hàng nông sản, thực phẩm chế biến, đóng hộp ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới với mục đích bảo quản thực phẩm.

Mặc dù việc sử dụng các chất này được quy định cụ thể ở mức cho phép để không gây hại cho người sử dụng nhưng việc chế biến thực phẩm tràn lan trên thị trường hiện nay đã kéo theo những mối nguy hiểm khó kiểm soát.

Vì vậy, cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh là lựa chọn những thực phẩm tự nhiên có nguồn gốc oganic để sử dụng nhằm đảm bảo an toàn.

Bên cạnh đó, trong quá trình lựa chọn thực phẩm chế biến sẵn, bạn cần chú ý đến thành phần trong thực phẩm để tránh những chất có tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.

MỘT SỐ CHẤT BẢO QUẢN THƯỜNG SỬ DỤNG TRONG THỰC PHẨM VÀ NGUY CƠ ẢNH HƯỞNG SỨC KHỎE CON NGƯỜI

Chất bảo quản BHT và BHA (Chất chống oxy hóa)

Tuy nhiên, có những chất độc hại như BHT (butylat hydroxytoluene) và BHA (Butylat hydroxyanisole) vẫn được sử dụng rộng rãi. Một số nước đã cấm sử dụng hai chất này trong bảo quản thực phẩm do ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Tuy nhiên, nhiều người bất chấp nguy hiểm vẫn sử dụng chúng để đựng sản phẩm.

Theo các nhà khoa học, BHT và BHA có thể gây tăng động ở trẻ em, nguy cơ dị ứng, có thể phát triển khối u hoặc ung thư. BHT và BHA cũng được coi là độc hại đối với gan và hệ thần kinh.

Chất bảo quản Natri Nitrat và Natri Nitrit

Đây là hai chất được sử dụng phổ biến trong bảo quản thực phẩm. Nitrate và Nitrite có thể ảnh hưởng đến sức khỏe bằng cách gây co mạch, tăng huyết áp và hình thành Nitrosamine, một chất hóa học có thể gây ung thư.

Chất bảo quản Natri Benzoat

Mặc dù Natri Benzoat được coi là an toàn cho con người nhưng khi kết hợp với axit ascorbic có trong thực phẩm có tính axit sẽ tạo thành Benzen, một loại hóa chất độc hại. Benzen gây độc cho máu, cơ quan tạo máu và mô thần kinh. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng benzen làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cấp tính ở người tiếp xúc với hóa chất này ở nồng độ vượt quá tiêu chuẩn cho phép.

Natri Benzoat có thể gây ra các tác dụng phụ như dị ứng, lên cơn hen suyễn, tăng động ở trẻ em, phát ban, huyết áp thấp, tiêu chảy, đau bụng… Những phản ứng không mong muốn này xảy ra ở một tỷ lệ nhỏ dân số.

Chất bảo quản Sulphur dioxide (SO2)

SO2 được sử dụng để bảo quản trái cây sấy khô, hạn chế xuất hiện các đốm nâu trên vỏ trái cây, rau quả tươi như táo, khoai tây. Chất này còn giúp thực phẩm trông bắt mắt hơn do có tác dụng chống nấm mốc. Tuy nhiên, SO2 có thể gây ra những phản ứng có hại cho sức khỏe con người như dị ứng, làm tăng tần suất hen phế quản ở người mắc bệnh hen suyễn. SO2 còn làm giảm hàm lượng Vitamin B trong thực phẩm.

Chất bảo quản Carbon monoxide (CO)

CO được sử dụng rộng rãi trong bảo quản thực phẩm và rau quả tươi. Thông thường, trái cây, rau củ sẽ được bảo quản lạnh ngay sau khi thu hoạch để làm chậm quá trình dị hóa. Sau đó, chúng được đóng gói với lượng oxy thấp và nồng độ CO cao hơn không khí để thực phẩm trông tươi, mới và hấp dẫn hơn. Bản thân CO còn có tác dụng ức chế sự phát triển của vi sinh vật, từ đó làm tăng thời gian bảo quản của sản phẩm. Thông thường, thịt dưới quá trình oxy hóa tự nhiên sẽ đổi màu, từ màu đỏ tươi sang màu nâu đỏ, thậm chí là màu xám trong vòng vài ngày. Dưới tác dụng bảo quản của CO, thực phẩm tươi sống có màu đỏ tươi và bắt mắt hơn. Tuy nhiên, nồng độ CO cao sẽ gây ra những tác dụng phụ như tác dụng lên hệ thần kinh, đau đầu, chóng mặt… Nguyên nhân là do CO có khả năng ức chế cạnh tranh oxy khi gắn với hemoglobin.

Chất bảo quản 2,4 D và Dioxin

Gần đây có nhiều thông tin cho rằng ở một số vùng các tỉnh biên giới phía Bắc Việt Nam người ta sử dụng 2,4D để bảo quản trái cây lâu hơn. 2,4 D là thành phần của thuốc diệt cỏ nhưng khi pha loãng sẽ giúp trái cây tươi lâu hơn. Tuy nhiên, 2,4 D là chất độc và không được các chuyên gia khuyên dùng. Về nguồn gốc, 2,4 D là thành phần tạo ra chất độc màu da cam khi trộn với 2,4,5 T theo tỷ lệ 50:50. Tuy nhiên, chỉ có 2,4,5 T chứa tạp chất rất độc hại là 2,3,7,8 TCDD (Tetra Chloro Dibenzo-P-Dioxin), còn gọi là dioxin. Nói cách khác, mặc dù 2,4 D rất độc nhưng nó không phải là chất độc màu da cam và cũng không chứa dioxin như nhiều người lầm tưởng.

Xem thêm: Dung môi là gì? Tìm Hiểu Thông Tin Về Dung Môi Và Nơi Mua

KẾT LUẬN

Chúng tôi hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm những điều thú vị về chất bảo quản. Nếu bạn có thắc mắc hoặc muốn mua sản phẩm hóa chất vui lòng để lại tin nhắn bên dưới hoặc liên hệ ngay với Công ty Trường Cao Bá Quát để được hỗ trợ tốt nhất.

Công ty Hóa chất Trường Cao Bá Quát tự hào là nhà cung cấp hóa chất, thiết bị thí nghiệm chất lượng và uy tín hàng đầu. Khách hàng đến với Trường Cao Bá Quát sẽ không phải lo lắng bất cứ điều gì về giá cả cũng như nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa. Tìm Trường Cao Bá Quát bằng cách liên hệ trực tiếp qua website hoặc số hottline nhân viên để được tư vấn nhiệt tình.

Đầu vào .wpcf7-form-control-wrap{border-radius:5px;box-shadow:none} .wpcf7-form-control{border-radius:5px;box-shadow:none} đầu vào[type=”submit”]đầu vào[type=”submit”].button, đầu vào[type=”submit”].chính {bán kính đường viền: 5px} .wpcf7-spinner{display:none}