AC Contactor là gì? Cách phân biệt với DC Contactor

Chu Văn An

Nội dung bài viết

Công tắc tơ AC có nhiều ứng dụng trong các hệ thống khác nhau, từ bộ khởi động động cơ đến quản lý tải mạch công nghiệp. Tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý làm việc, cách lựa chọn và so sánh giữa contactor AC và contactor DC trong bài viết sau.

Công tắc tơ AC là gì?

AC contactor là dòng contactor được sử dụng trong các mạch điện xoay chiều, được thiết kế để kết nối/ngắt kết nối các mạch tải AC dòng điện cao. Nguyên lý làm việc của contactor AC dựa trên nam châm vĩnh cửu tạo ra lực hút. Khi có dòng điện chạy vào, nó sẽ tạo ra một từ trường và hút các tiếp điểm làm chúng chuyển động và đóng mạch điện.

Công tắc tơ AC 3(1) là gì

Chức năng của công tắc tơ AC

Công tắc tơ AC có nhiều chức năng vận hành và bảo vệ mạch điện cao thế nên được sử dụng rộng rãi trong điện công nghiệp. Ứng dụng thực tế của chức năng này như sau:

Công tắc điện cho thiết bị công nghiệp
Điều khiển hệ thống chiếu sáng công suất lớn
Kiểm soát nhiều tải trong hệ thống
Bảo vệ mạch khỏi quá tải và ngắn mạch.

Cách chọn công tắc tơ AC

Khi chọn một contactor AC phù hợp, bạn cần chú ý những điểm sau:

Xem thêm Cách đi dây Bảng điều khiển chính 600/347V, 1 pha & 3 pha

Đánh giá khả năng chịu tải

Điện áp định mức của công tắc tơ AC phải bằng điện áp tối đa của mạch điều khiển. Để bảo trì thiết bị tần số cao, hãy chọn công tắc tơ có định mức cao hơn để đảm bảo hoạt động hiệu quả và tuổi thọ dài hơn.

Chọn kích thước phù hợp

Một lỗi phổ biến khi lựa chọn công tắc tơ cho các dự án lớn là chọn công tắc tơ quá nhỏ. Kích thước phù hợp của công tắc tơ AC phải tuân theo danh mục sử dụng của Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC):

AC1: tải không cảm ứng
AC2: Động cơ vòng trượt tắt
AC3: Động cơ lồng sóc, động cơ khởi động/dừng khi đang chạy
AC4: mô tơ lồng sóc, bấm để nhả

Tuổi thọ sản phẩm

Tuổi thọ của contactor AC được đo bằng độ bền điện và độ bền cơ học, tương ứng với số lần chuyển mạch của thiết bị. Thông số đo cụ thể:

Số lần chuyển đổi/giờ: khoảng 600, 1200, 1800 lần
Độ bền điện: khoảng 600.000 – 2.500.000 chu kỳ chuyển mạch
Độ bền cơ học: 6.000.000 – 25.000.000 chu kỳ chuyển mạch

Dựa trên các thông số trên, bạn có thể chọn công tắc tơ AC phù hợp cho ứng dụng của mình.

Kích thước và vị trí lắp đặt

Vị trí lắp đặt contactor AC trong tủ điều khiển cần được xác định để lựa chọn thiết bị có kích thước phù hợp.

Giấy chứng nhận

Hiện nay trên thị trường không thiếu các loại contactor AC. Tuy nhiên, bạn cần tìm hiểu kỹ chứng nhận của dòng AC contactor mà bạn định sử dụng. CE (Chứng nhận Châu Âu) và UL (Phòng thí nghiệm bảo lãnh) là hai chứng nhận quan trọng về công tắc tơ AC mà bạn có thể xem xét. Thông tin về tiêu chuẩn và chứng chỉ được công bố trên trang web chính thức của thương hiệu.

Xem thêm So sánh dây điện lõi đồng và dây điện lõi nhôm

Công tắc tơ AC BTB điện

Công tắc tơ AC của BTB Electric đến từ thương hiệu có gần 50 năm kinh nghiệm, hoạt động ở tần số 50/60Hz và điện áp lên tới 1000V. Dòng sản phẩm này đã đạt được nhiều chứng nhận chất lượng từ IEC, UL, Dekra… và nhiều cơ quan kiểm định nổi tiếng thế giới, đảm bảo an toàn tuyệt đối với mức giá cạnh tranh và ổn định theo danh mục.

Đọc thêm: Khởi động là gì? Nguyên lý làm việc và sự khác biệt so với contactor

So sánh giữa công tắc tơ AC và công tắc tơ DC

Hệ số so sánh	Công tắc tơ AC	Công tắc tơ DC
kết cấu	Lõi cuộn dây được làm bằng tấm thép silicon để chống quá nhiệt	– Tiếp điểm được vận hành bằng cuộn dây điện từ làm bằng thép hoặc gang. Cuộn dây được điều khiển bởi từ trường, tạo ra dòng điện chạy quanh các lớp thép -Số cực tiếp xúc ít hơn so với contactor AC
Nguyên tắc làm việc	– Điều khiển bằng từ trường sinh ra bởi dòng điện xoay chiều chạy quanh cuộn dây. – AC contactor không sử dụng diode, thiết bị sử dụng lõi sắt nhiều lớp có cuộn dây giúp chống thất thoát nhiệt, nâng cao hiệu suất đóng cắt và dập hồ quang.	– Dùng từ trường xung quanh cuộn dây để điều khiển các tiếp điểm. – Các tiếp điểm của contactor DC sử dụng diode tự dòng, có tác dụng phân tán tải điện cảm lên cuộn dây khi dòng điện đầu vào giảm, có khả năng dập hồ quang, giảm nguy cơ cháy nổ do sinh nhiệt quá mức. Tùy thuộc vào loại tiếp điểm, năng lượng dư thừa cũng có thể được tái sử dụng để cung cấp năng lượng cho tải.
mức kháng cự	Điện trở thấp nhưng nhiệt độ cao (do contactor AC sinh ra nhiều nhiệt nên cần mở lỗ để nhiệt tiêu tán)	Sức đề kháng cao
Số lượng cuộn dây	ít cuộn dây hơn	Thêm cuộn dây
tần số chuyển đổi	Khoảng 600 lần/giờ, có thể thay đổi linh hoạt	Tần số chuyển đổi cố định 1200 lần/giờ

Xem thêm Cách đi dây Bảng điều khiển chính 600/347V, 1 pha & 3 pha

Đọc thêm: Hướng dẫn cách đọc ký hiệu contactor trên bản vẽ và thực tế

Công tắc tơ AC có thể được thay thế bằng công tắc tơ DC không?

Công tắc tơ AC là gì 4 1

Trong trường hợp khẩn cấp, công tắc tơ AC có thể thay thế công tắc tơ DC, nhưng không quá 2 giờ (vì hiệu suất tản nhiệt của công tắc tơ AC thấp hơn công tắc tơ DC).

Ngược lại, việc sử dụng công tắc tơ DC thay vì công tắc tơ AC trong mạch điện xoay chiều sẽ gây ra nguy cơ đoản mạch điện và nguy cơ gây cháy. Lý do là công suất làm việc định mức của công tắc tơ DC thường thấp hơn công tắc tơ AC và không thể hoạt động trong mạch điện xoay chiều. Chưa kể, việc tạo hồ quang trên contactor DC chậm hơn so với contactor AC nên khi thay thế cả hai thiết bị, mạch có thể bị quá tải hoặc gây ra lỗi hệ thống.

Ở trên, chúng tôi đã giới thiệu ý thức chung về dòng công tắc tơ AC và so sánh công tắc tơ AC và công tắc tơ DC. Để biết thêm thông tin liên quan đến contactor bạn có thể truy cập: https://etinco.vn/tin-tuc/kien-thuc/kien-thuc-contactor-ro-le/

Kỹ thuật điện